ترسیدن از اینکه روزی به درد مزمن دچار شویم، یک ترس طبیعی است، زیرا دچار این درد بودن به معنای درست کلمه ما را از کار و زندگی می‌اندازد و باعث میشود کیفیت زندگی‌مان به اندازه بسیار قابل توجهی پایین بیاید. بنابراین این موضوع اهمیت زیادی دارد که بدانیم چه اتفاقاتی در زندگی امروز باعث میشود دردهای مزمن در بدن ما بیشتر شوند و یا اینکه به خاطر کدام اشتباهات رفتاری است که به وجود می‌آیند و آیا اساسا میشود جلوی بروز آنها را گرفت؟ در این مقاله به مواردی می‌پردازیم که منجر به بروز درد مزمن میشود.
چرا درد مزمن ایجاد میشود؟
این یک سوال مهم و کلیدی است: اصلا چرا به درد مزمن دچار می‌شویم؟ گفته میشود درد مزمن معمولاً به دلیل آسیب اولیه مانند رگ به رگ شدن پشت یا کشیده شدن عضله ایجاد میشود. اعتقاد بر این است که درد مزمن پس از آسیب دیدن اعصاب به وجود می‌آید و به همین دلیل به آن دردهای مزمن عصبی نیز می‌گویند. حتما می‌دانید که آسیب عصبی درد را شدیدتر و طولانی‌تر می‌کند. در این موارد، درمان مشکل زمینه‌ای ممکن است درد مزمن را برطرف نکند. با این حال در برخی موارد افراد بدون هیچ‌گونه آسیب قبلی، درد مزمن را تجربه می‌کنند.
آیا بروز درد مزمن به بیماری زمینه‌ای ربط دارد؟
شاید بتوان گفت علت دقیق درد مزمنِ بدون آسیب به خوبی شناخته نشده است؛ اما با این حال ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد. بیماری‌هایی مانند:
سندرم خستگی مزمن: گذشته از اینکه دزد نیز دارد، با خستگی شدید و طولانی‌مدت شناخته میشود.
اندومتریوز: مبتلایان به آن یک اختلال دردناک را تجربه می‌کنند که در آن پوشش داخلی رحم در خارج از رحم رشد می‌کند.
فیبرومیالژیا: به معنای درد گسترده در استخوان‌ها و ماهیچه‌هاست.
بیماری التهابی روده: دسته‌ای از بیماری‌ها که باعث التهاب مزمن و دردناک در دستگاه گوارش می‌شوند، از عوامل ایجاد درد مزمن هستند.
سیستیت بینابینی: یک اختلال مزمن است که آن را با فشار و درد مثانه احساس می‌کنید.
اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی: یک عارضه است که باعث ایجاد صدای فک همراه با درد یا قفل شدن فک میشود.
ولوودینیا: نوعی درد مزمن در فرج است که بدون علت مشخص ایجاد میشود.
عوامل قابل کنترل و غیرقابل کنترل بروز درد مزمن
با توجه به این که عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد درد نقش داشته باشند، چندین عامل خطر برای دردهای مزمن وجود دارد. برخی از آنها عبارتند از:
دلایل ژنتیکی
بسیاری از ریشه‌های دردهای مزمن به سابقه خانوادگی فرد و وجود این بیماری در ژنتیک آنها مرتبط است؛ مثل میگرن و…
چاقی بیش از حد
افراد چاق بیش از دیگران در خطر تجربه دردهای مزمن قرار می‌گیرند. مثلا ورم مفاصل و بیماری‌های تحت تاثیر آن، احتمالا به دلیل اضافه وزن بدتر شده و فشار مضاعفی را بر مفاصل وارد می‌کند.
ابتلا به آسیب و جراحت قبلی
افرادی که در گذشته با جراحت و آسیب‌های فیزیکی مواجه بوده‌اند، بیش از دیگران به دردهای مزمن دچار می‌شوند.
اشتغال به مشاغل سخت
افرادی که شغل‌های سنگین داشته و به واسطه شغل خود، برخی از اندام‌های آنها تحت فشار مداوم قرار می‌گیرد، با احتمال بیشتری برای ابتلا به درد مزمن رو به رو هستند.
استرس بیش از اندازه
تحقیقات نشان داده‌اند که بروز درد مزمن با سابقه استرس مداوم و گاهی با اختلال استرس پس از حادثه هم مرتبط است.
سیگار کشیدن افراطی
پزشکان می‌گویند افراد سیگاری بیش از دیگران در معرض ابتلا به مشکلات جدی پزشکی هستند که می‌تواند باعث دردهای مزمن در آنها شود.
برای جلوگیری از بروز درد مزمن در کدام شرایط قرار نگیریم؟
گاهی اوقات این دردها بدون هیچ‌گونه علت مشخصی رخ می‌دهند. اما برای بیشتر افراد، این درد پس از یک آسیب یا بیماری ایجاد میشود. برای جلوگیری از بروز درد مزمن توصیه میشود شما نسبت به رفع این موارد، تلاش به خرج دهید:
- زخم‌های قدیمی یا جراحی‌ها
- مشکلات کمری
- میگرن و دیگر سر دردها
- آسیب عصبی
- آرتریت
- عفونت‌ها
- فیبرومالیژیا، (نوعی بیماری که در آن ماهیچه‌های فرد درد می‌کند)
آیا تفاوتی بین درد مزمن و درد حاد وجود دارد؟
درد حاد زمانی اتفاق می‌افتد که افراد دچار آسیب بدنی، مانند شکستگی استخوان، می‌شوند. این دردها مدت طولانی دوام نمی‌آورند و پس از برطرف شدن عاملی که باعث ایجاد درد در بدن شده است، از بین می‌روند. در مقابل، درد مزمن تا مدت‌ها پس از بهبودی از آسیب یا بیماری، ادامه می‌یابد. حتی گاهی اوقات بدون هیچ دلیل واضحی اتفاق می‌افتد.
مردم بیشتر به کدام دردهای مزمن دچارند؟
شایع‌ترین دردهای مزمن عبارتند از:
- سردرد
- درد بعد از جراحی
- درد پس از ضربه
- درد کمر
- درد سرطان
- درد ناشی از آرتریت (التهاب مفصلی)
- درد نوروژنیک (درد ناشی از آسیب عصبی)
- درد روان‌زاد (دردی که ناشی از بیماری، آسیب جسمی یا آسیب عصبی نیست)
آیا دردهای مزمن عوارض هم دارند؟
گذشته از اینکه درد مزمن، خود مشکل آزارنده و ناخوشایندی است، در صورتی که کنترل نشود، می‌تواند منجر به پیچیدگی‌های بیشتری شود. بنابراین مهم است که به برنامه مدیریت درد خود پایبند باشید تا این برنامه بتواند به تسکین علائم کمک کند. جالب است بدانید درد جسمی با درد احساسی مرتبط است. بنابراین درد مزمن می‌تواند میزان استرس شما را افزایش دهد. همین استرس افزایش‌یافته بر بدن تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث ایجاد عوارض جسمی بیشتری شود؛ از جمله:
- سفت شدن عضلات
- محدود شدن توانایی حرکت
- کمبود انرژی
- تغییر در اشتها
در رابطه با اثر روانی دردهای مزمن بیشتر بخوانید.
اثرات درد مزمن چیست؟
درد مزمن همچنین اثرات نامطلوب احساسی ایجاد می‌کند؛ مانند:
- افسردگی
- خشم
- اضطراب
ترس از آسیب مجدد (این ترس می‌تواند توانایی شما را برای بازگشت به محل کار یا انجام فعالیت‌های تفریحی محدود کند.)
تمام مشکلات جسمی و روحی ناشی از دردمزمن، عوارضی دارند که می‌توانند عامل ایجاد خود را تشدید کرده و بدن را در یک چرخه معیوب و تکرارشونده قرار دهند؛ پس لازم است هم‌زمان با طی کردن مسیر درمان یا کنترل و تسکین درد مزمن، تلاش کنید استرس ناشی از آن را مهار کنید تا این چرخه متوقف شود.
درد مزمن چقدر طولانی میشود؟
همانطور که خودتان هم شنیده‌اید، به طور کلی هر دردی که سه ماه یا بیشتر طول بکشد مزمن محسوب میشود. برای کسانی که خوش شانس هستند، درد مزمن می‌تواند طی چند ماه به پایان برسد، اما برای دیگران درد مزمن می‌تواند تا سالهای نامشخصی از عمر ادامه پیدا کند. این مسئله ممکن است موجب اضطراب و استرس شما شود و در نهایت به افسردگی شما ختم شود.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
واقعیت این است هر کسی می‌تواند از این درد رنج ببرد؛ اما به طور کلی اگر زن بالای ۶۵ سال، دارای اضافه وزن، افسردگی یا سابقه اعتیاد یا استعمال سیگار باشد؛ می‌تواند مستعدتر از بقیه گروه‌ها باشد. در نظر داشته باشید که انجام عمل جراحی همچنین می‌تواند شانس ابتلا به درد مزمن را در افراد افزایش دهد.
کلام آخر درباره دلیل بروز دردهای مزمن
یادمان باشد درد نشانه است و به این معنا که اتفاقی افتاده و چیزی اشتباه پیش رفته است. در واقع درد، فریاد بدن شماست که خواستار دریافت کمک است. درد حاد به سرعت اتفاق می‌افتد و زمانی که دیگر دلیلی برای آن وجود نداشته باشد، برطرف میشود اما درد مزمن بیش از شش ماه طول می‌کشد و حتی در زمانی هم که آسیب یا بیماری درمان شده است، می‌تواند ادامه یابد. درست است که گاهی درمان خاصی برای آن وجود ندارد، اما می‌توان این عارضه را با موفقیت رفع و رجوع کرد. اگر با درد مزمن روبرو هستید، در سکوت رنج نبرید؛ به دنبال کمک باشید و مثبت بمانید؛ قطعاً سلامتی در نزدیکی شماست.
با ما در ارتباط باشید!
با ما همراه باشید!