بیماری‌هاکمر درد

دیسک کمر | علائم دیسک کمر | درمان دیسک کمر

دیسک یک بیماری شایع که سالانه مردم زیادی از سراسر جهان را درگیر می کند، دیسک کمر است. افرادی که به فتق دیسک مبتلا هستند، با احساس درد زیاد در ناحیه پایین ستون فقرات یا بخش پایینی مهره های گردن به بیمارستان ها یا درمانگاه ها مراجعه می کنند. این بیماری معمولاً در افرادی دیده می شود که در بازه سنی 30 تا 50 سال باشند؛ اما امکان بروز آن در افرادی با سن کمتر یا بیشتر هم وجود دارد. برای درمان بیرون زدگی دیسک ستون فقرات روش های مختلف دارویی، خانگی یا تخصصی وجود دارد که بر اساس شدت درد یا میزان بیرون زدگی دیسک تعیین می شوند.

دیسک کمر به مشکلات مرتبط با دیسک‌های بین مهره‌ها در ناحیه کمر اشاره دارد. مهره‌ها (یا وتبره) در ستون فقراتی اسپینال که جلوگیری از آسیب به نخاع فشرده و عصب‌ها را انجام می‌دهند، دارای یک لایه نرم به نام دیسک هستند. دیسک به عنوان یک نوع توپی یا حلقه لاستیکی تصور می‌شود که در میانه مهره‌ها و در ناحیه فضایی به عنوان مهره میان مهره (intervertebral disc) قرار دارد.

چرا فتق دیسک کمر باعث بروز درد می شود؟

زمانی که کمر آسیب می بیند، مهره های تشکیل دهنده ستون فقرات با مشکل مواجه می شوند. اگر یکی از مهره ها حرکت کند،‌ به آن بیرون زدگی دیسک می گویند. مهره ای که از جای خود خارج شده است، به عصب های درون ستون فقرات فشار می آورد و همین موضوع سبب احساس کمر درد می شود. فتق دیسک بیشتر برای مهره های انتهایی ستون فقرات اتفاق می افتد؛ اما امکان بروز آن برای مهره های گردنی نیز وجود دارد.

افزایش سن و تحلیل رفتن بافت های بدن دلیل اصلی بروز فتق دیسک هستند؛ اما اضافه وزن، حرکات تکراری مانند نشستن یا ایستان های طولانی مدت و وارد کردن فشار یا ضربه ناگهانی به ستون فقرات در برخی شرایط منجر به بیرون زدگی مهره ستون فقرات و درد دیسک کمر می شوند.

علائمی که نشان دهنده بیرون زدگی دیسک گردنی هستند

ستون فقرات از زیر جمجمه شروع می شود و تا پایین لگن ادامه دارد. به این دلیل فتق دیسک در بخش انتهای ستون فقرات گردنی یا انتهای ستون فقرات کمری اتفاق می افتد که این مهره ها بیشترین فشار را تحمل می کنند و دایره حرکتی وسیع تری دارند. علائم بیماری با توجه به مکان بیرون زدگی مهره متفاوت خواهند بود. اگر مهره آسیب دیده متعلق به ستون فقرات گردنی باشد، علائم زیر بروز پیدا می کنند:

• دردی که در نزدیکی یا بین تیغه های شانه احساس می شود
• دردی که در شانه و بازو امتداد می باید و گاهی به انگشتان دست می رسد
• دردی که با خم یا راست کردن گردن افزایش داشته باشد
• احساس درد در پشت گردن یا دو طرف آن
• بی حس شدن یا احساس سوزن سوزن شدن بازو ها
• درد پا یا بازو: اگر فتق دیسک در نواحی تحتانی ستون فقرات رخ داده باشد، فرد در ناحیه باسن، ران‌، ساق پا و حتی گاهی در نزدیکی کف پا احساس درد می‌کند؛ اما اگر فتق در نزدیکی گردن باشد، معمولا در شانه‌ها و بازوها درد ایجاد می‌شود. درد ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا یک حرکت خاص در پاها یا بازوها به وجود بیاید. معمولا این درد به‌صورت سوزن‌سوزن‌شدن توصیف می‌شود.
• درد در بازو: اگر فتق یا بیرون زدگی در نزدیکی گردن باشد، درد در نواحی بازو ویا شانه ها نشان داده می‌شود.

مشکلات دیسک کمر ممکن است شامل مسائلی نظیر:

1. فیبروز دیسک (Disc Herniation): وقوع یک ترک یا فیبروز در لایه خارجی دیسک، که ممکن است باعث فشار بر روی عصب‌ها شده و به علت درد و سایر علائم منجر شود.
2. دیسک‌های خارج شده (Disc Protrusion): وقوع تغییرات در شکل دیسک که ممکن است به بروز درد و سایر علائم منجر شود.
3. دیسک‌های تراکم یافته (Degenerative Discs): کاهش کیفیت و قابلیت جذب شوک دیسک‌ها به علت پیری، فعالیت‌های فیزیکی نادرست یا شرایط مرتبط با بیماری.
4. استنزاف دیسک (Disc Degeneration): کاهش ضخامت و کیفیت دیسک به علت پیری و فرایندهای استنزاف.

کدام علائم نشان دهنده فتق دیسک ستون فقرات کمری هستند؟

اگر آسیب دیدگی مهره در انتهای ستون فقرات کمری باشد، درد آن پایین تنه بیمار را درگیر می کند. در برخی شرایط علائم دیسک کمر شباهت زیادی با بیماری های دیگر دارند و تشخیص آن ها دشوار می شود؛ بنابراین بهتر است زمانی که این درد ها را احساس می کنید، برای تشخیص قطعی به پزشک متخصص مراجعه کنید.

• درد عصب سیاتیک که به طور معمول در یک طرف باسن احساس می شود و گاهی اوقات در طول یک پا امتداد می یابد.
• کمر درد به ویژه زمانی که ستون فقرات خم و راست می شود.
• ضعف عضلات پشت، کمر، ‌باسن یا پا ها
• احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن در عضلات باسن یا پا ها

راه های درمان دیسک کمر در کمترین زمان ممکن

یک راه برای تسکین دادن درد مزمن کمر، استفاده از دارو های کاهش دهنده التهاب غیر استروئیدی است که بدون نسخه پزشکی قابل تهیه از داروخانه ها هستند. در برخی شرایط امکان دارد همین دارو ها با برطرف کردن التهاب ستون فقرات، منجر به درمان فتق دیسک شوند و نیازی به استفاده از سایر روش های درمانی وجود نداشته باشد.

استراحت کردن و دوری از فعالیت های پر تنش یکی از بهترین راه های درمان دیسک کمر در مراحل اولیه بروز درد است. در کنار استراحت می توانید از کمپرس های گرم برای کاهش درد و از کمپرس های سرد برای کاهش التهاب استفاده کنید.

انجام حرکات کششی، ورزش منظم، وزن استاندارد و فیزیوتراپی سایر روش هایی هستند که برای درمان کمر درد ناشی از دیسک مفید خواهند بود. البته برنامه ورزشی باید زیر نظر متخصص و با توجه به شرایط بیمار تعیین شود تا نتیجه مثبت داشته باشد.

دکتر آرمان طاهری فوق تخصص فلوشیپ درد

09121095987

رزرو نوبت

چه زمانی باید برای درمان دیسک کمر به پزشک مراجعه کنم؟

بهترین کار این است که در همان مراحل ابتدایی بروز درد و آسیب دیدگی ستون فقرات به بهترین متخصص دیسک کمر مراجعه کنید. هر چه بیماری زودتر شناسایی شود، آسیب کمتری به ستون فقرات و عصب های آن وارد می شود.

برای درمان دیسک کمر به روش پزشکی راه هایی مانند فیزیوتراپی، تزریقات نخاعی و جراحی وجود دارند. البته توجه داشته باشید که جراحی آخرین مرحله است و به افرادی توصیه می شود که از سایر روش های درمانی نتیجه نگرفته اند. به طور معمول از هر 10 نفر، 90 فرد بدون نیاز به جراحی درمان می شوند و درد آن ها پایان می یابد.

آیا درمان دیسک کمر به جراحی نیاز دارد؟

درمان دیسک کمر در اکثر موارد با اقدامات غیرجراحی آغاز می‌شود و تنها در شرایط خاص و در صورت عدم پاسخ مثبت به درمان‌های غیرجراحی یا وجود وضعیت‌های بسیار شدید، جراحی ممکن است مورد نیاز باشد. معمولاً، درمان غیرجراحی شامل موارد زیر است:

درمان دارویی: مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، مسکن‌ها و گاهی کورتیکواستروئیدها به عنوان راهکارهای اولیه برای کاهش درد و التهاب در نظر گرفته می‌شود.

ترکیبات فیزیکی درمانی: اجرای تمرینات فیزیکی و فیزیوتراپی برای بهبود عضلات پشت و شکمی، افزایش انعطاف پذیری و کاهش فشار بر دیسک. این تمرینات می‌توانند به تقویت ساختارهای حمایتی اطراف ناحیه کمر کمک کنند.

تغییرات در سبک زندگی: ایجاد تغییرات در الگوهای فعالیت روزانه، استفاده از پشتیبان‌های مخصوص کمر، تغییرات در حالت نشستن و ایستادن، و نکاتی مانند حفظ وزن سالم می‌توانند به بهبود وضعیت دیسک کمر کمک کنند.

استراحت: در برخی موارد، استراحت از فعالیت‌های فیزیکی ممکن است به تسریع در بهبود وضعیت کمک کند.

با این حال، در مواردی که مشکلات به شدت پیشرفته یا درمان‌های غیرجراحی ناکامی بوده باشند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. جراحی ممکن است شامل تخلیه فشار از عصب‌ها، تعمیر یا جایگزینی دیسک آسیب‌دیده، یا دیگر روش‌های جراحی باشد. تصمیم به اجرای جراحی معمولاً پس از ارزیابی دقیق و مشورت با پزشک تخصصی اتخاذ می‌شود.

کلام پایانی

درد کمر قابل تحمل نیست و انجام هر گونه فعالیت را با مشکل مواجه می کند. بعضی افراد که درد شدید در ناحیه ستون فقرات دارند، در انجام ساده ترین کار ها مانند نشستن یا راه رفتن ناتوان هستند و نیاز به کمک دارند. شناختن علائم دیسک کمر باعث خواهد شد که بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود و با اقدام برای درمان، فرد با درد کمتری مواجه باشد. روش درمان باید بر اساس نیاز بیماری و توسط فردی متخصص تعیین شود.